Strefa Pacjenta
Spis treści
Wszystko w jednej miejscu
Twoja strefa w Novummedica
Badanie krwi | jak się przygotować?
- Materiał na badanie krwi powinno się pobierać na czczo, czyli z zachowaniem 8 – 12 godzinnej przerwy od czasu ostatniego posiłku. Zalecenie dotyczy wszystkich badań, ponieważ zmiany wywołane przyjęciem posiłku są trudne do przewidzenia, a uzyskane wartości interpretuje się wobec wartości referencyjnych ustalonych w standardowych warunkach.
- W dniu poprzedzającym badanie krwi należy unikać obfitych i tłustych posiłków oraz spożywania alkoholu.
W dniu badania
- Bezpośrednio przed badaniem krwi dozwolone jest wypicie niewielkiej ilości wody.
- Podobnie pora dnia może mieć wpływ na wiarygodność wyników badań. Zaleca się, pobieranie krwi w godzinach porannych (7:00 – 10:00). Jeżeli krew zostanie pobrana o innej porze dnia, należy wziąć to pod uwagę interpretując uzyskane wyniki badań.
- Bezpośrednio przed pobraniem wskazany jest 15 minutowy odpoczynek.
Badanie krwi a przyjmowane leki
- W miarę możliwości badanie należy przeprowadzić przed przyjęciem porannej porcji leków, taką decyzję należy zawsze skonsultować z lekarzem.
- Zawsze należy poinformować personel pobierający krew o przyjmowanych lekach, suplementach, preparatach ziołowych – zostanie to odnotowane podczas rejestracji.
Badanie PSA
- Zaleca się pobieranie krwi na czczo, czyli z zachowaniem 8 – 12 godzinnej przerwy od czasu ostatniego posiłku. Zalecenie dotyczy wszystkich badań, ponieważ zmiany wywołane przyjęciem posiłku są trudne do przewidzenia, a uzyskane wartości interpretuje się wobec wartości referencyjnych ustalonych w standardowych warunkach.
- W dniu poprzedzającym badanie należy unikać obfitych i tłustych posiłków oraz spożywania alkoholu.
- Przed wykonaniem badania należy unikać jazdy rowerem lub pociągiem oraz palenia wyrobów tytoniowych.
- Bezpośrednio przed badaniem dozwolone jest wypicie niewielkiej ilości wody.
- Podobnie pora dnia może mieć wpływ na wiarygodność wyników badań. Zaleca się, pobieranie krwi w godzinach porannych (7:00 – 10:00). Jeżeli krew zostanie pobrana o innej porze dnia, należy wziąć to pod uwagę interpretując uzyskane wyniki badań.
- Bezpośrednio przed pobraniem wskazany jest 15 minutowy odpoczynek.
- W miarę możliwości badanie należy przeprowadzić przed przyjęciem porannej porcji leków, taką decyzję należy zawsze skonsultować z lekarzem.
- Zawsze należy poinformować personel pobierający krew o przyjmowanych lekach, suplementach, preparatach ziołowych – zostanie to odnotowane podczas rejestracji.
Dobowa zbiórka moczu
- Przed przystąpieniem do pobrania dobowej zbiórki moczu należy zaopatrzyć się w specjalny 2-3 litrowy pojemnik z podziałką umożliwiającą dokładne odczytanie objętości. Ponadto potrzebny będzie pojemnik jednorazowy, w którym próbka moczu ze zbiórki zostanie przekazana do punktu pobrań.
- Niektóre parametry oznaczane w dobowej zbiórce moczu wymagają zastosowania środka konserwującego. Przed przystąpieniem do zbiórki moczu należy uzyskać informację od personelu punktu pobrań, czy środek taki jest konieczny i czy można go otrzymać w punkcie pobrań.
Jak pobrać materiał - Dobową zbiórkę moczu należy rozpocząć w godzinach porannych i prowadzić przez 24 godziny, czyli np. zbiórka rozpoczęta w poniedziałek o godzinie 8:00 powinna zakończyć się we wtorek o godzinie 8:00.
- Pierwszą poranną porcję moczu należy oddać do toalety, a zbiórkę rozpocząć od drugiej porcji (w przypadku konieczności zastosowania środka konserwującego należy go dodać do pojemnika, gdzie znajduje się już porcja moczu rozpoczynająca zbiórkę).
- Należy odnotować godzinę rozpoczęcia zbiórki. Od tej pory każda porcja moczu, w całości musi być oddawana do pojemnika. W przypadku pominięcia którejś z porcji moczu, zbiórkę należy przerwać i rozpocząć od nowa, następnego dnia, a zebrany już mocz wylać.
- Ostatnią porcją moczu, która zostanie oddana do pojemnika jest poranna próbka moczu oddana w drugim dniu prowadzenia zbiórki.
- W czasie trwania dobowej zbiórki moczu pojemnik należy przechowywać w lodówce.
- Po zakończeniu zbiórki należy określić objętość zebranego moczu odczytując pojemność z podziałki na ścianach pojemnika.
- Mocz w pojemniku zbiorczym dokładnie wymieszać, a następnie przelać 50 – 100 ml do jednorazowego pojemnika.
- Do punktu pobrań należy dostarczyć próbkę moczu wraz z zanotowanymi informacjami o objętości zebranego moczu oraz o godzinie rozpoczęcia i zakończenia zbiórki.
Doustny test tolerancji glukozy (Krzywa cukrowa)
- Badanie wykonuje się w godzinach porannych, koniecznie na czczo czyli po 8 – 12 godzinach od ostatniego posiłku. Przed planowanym badaniem przez co najmniej 72 godziny nie należy zmieniać zwyczajowej diety oraz utrzymywać normalną aktywność fizyczną.
- W miarę możliwości badanie należy przeprowadzić przed przyjęciem porannej porcji leków, taką decyzję należy zawsze skonsultować z lekarzem. Jeżeli przyjęcie leku było konieczne przed pobraniem krwi należy przekazać taką informację pracownikowi w punkcie pobrań.
- Pacjent powinien zgłosić się do punktu pobrań z zakupioną w aptece odpowiednią porcją glukozy. Badanie należy do grupy testów czynnościowych Zalecane jest uzyskanie pisemnego potwierdzenia od lekarza o braku przeciwskazań do wykonania testu.
Jak przebiega badanie?
- Krew pobiera się rano, na czczo, a następnie wypija się 75 g glukozy rozpuszczonej w 150 – 200 ml ciepłej wody. Roztwór glukozy powinien być przyjęty w ciągu 3-5 minut.
- Kolejna próbkę krwi pobiera się po 2 godzinach od wypicia glukozy. Lekarz może zalecić pobranie krwi w innych odstępach czasu np. co godzinę.
- U kobiet w ciąży krew pobiera się na czczo oraz po 60 i 120 minutach od przyjęcia 75 g glukozy.
- Przez cały czas jego trwania należy przebywać w poczekalni punktu pobrań. W trakcie trwania testu nie wolno spożywać posiłków, przyjmować płynów ani palić papierosów.
Pobranie kału – krok po kroku
- Aby wykonać pobranie kału na badanie, należy się wcześniej zaopatrzyć w specjalny pojemnik z przytwierdzoną do nakrętki łopatką i czyste, suche naczynie (basen, ewentualnie plastikowy jednorazowy pojemnik).
- Przed pobraniem próbki należy opróżnić pęcherz moczowy, a następnie oddać kał do przygotowanego wcześniej czystego suchego pojemnika.
- Jeśli w kale widoczne są pasożyty należy oddzielić je od próbki, wypłukać wodą i przesłać do laboratorium w oddzielnym pojemniku zawierającym niewielką ilość wody lub soli fizjologicznej.
- Za pomocą łopatki z nakrętki pojemnika należy pobrać małe próbki kału z kilku punktów, szczególnie tych zawierających np. krew, śluz lub ropę.
- Całkowita ilość kału w pojemniku powinna odpowiadać wielkości orzecha laskowego, a jeśli kał jest płynny objętość próbki powinna wynosić 2-3 ml.
Pobranie kału – co dalej?
- Próbkę należy przekazać do punktu pobrań w możliwie najkrótszym czasie od momentu pobrania. Jeżeli czas od pobrania do dostarczenia przekracza 2 godziny, próbkę należy przechowywać w lodówce.
Pobranie kału na krew utajoną
- Badanie nie wymaga zmiany diety.
- Przed pobraniem próbki kału należy zakupić w aptece specjalny pojemnik transportowy z przyczepioną do nakrętki łopatką i przygotować czyste, suche naczynie (basen lub inny pojemnik), które będzie służyć za toaletę. W dniu pobrania przed pobraniem próbki należy całkowicie opróżnić pęcherz moczowy, oddać kał do przygotowanego naczynia, za pomocą łopatki z pojemnika transportowego pobrać próbkę wielkości orzecha laskowego.
- Próbki kału nie należy pobierać podczas menstruacji, ani w ciągu 3 dni przed lub po niej, przy krwawieniach spowodowanych zaparciami, przy krwawiących hemoroidach, po incydentach krwawienia z nosa, po ekstrakcjach zębów, po doodbytniczym podaniu leków, przy przyjmowaniu leków przeczyszczających, dużych dawek witaminy C, salicylanów, preparatów żelaza, związków glinu i bizmutu.
Badanie nie wymaga zmiany diety
Pobranie moczu do badania ogólnego
- Badanie Ogólne Moczu można wykonać o dowolnej porze dnia jednak zalecanym materiałem jest pierwsza, poranna porcja, czyli mocz oddany po nocnym 8 godzinnym wypoczynku lub jeśli to niemożliwe, po co najmniej 4 godzinach od poprzedniego oddania moczu.
- Pobranie moczu – wskazania przed pobraniem:
- stosowanie zwyczajowej diety i ilości przyjmowanych płynów,
- unikanie nadmiernego wysiłku fizycznego,
- zachowanie abstynencji seksualnej w dobie poprzedzającej badanie,
- dokładne umycie okolicy ujścia cewki moczowej ciepłą wodą bez środków myjących i dezynfekujących i osuszenie jednorazowym ręcznikiem.
- Nie zaleca się wykonania badania w okresie od 2 dni przed i 2 dni po menstruacji.
- Bardzo ważne aby mocz do badania pochodził z tzw. “środkowego strumienia”.
- W tym celu, po oddaniu niewielkiej ilości moczu do toalety, bez przerywania należy podstawić pojemnik i oddać do niego 50 – 100 ml moczu, a następnie odstawić pojemnik i pozostały mocz oddać do toalety. Nie wolno przelewać moczu z nocnika, basenu itp.
- Pojemnik z pobraną próbką moczu należy szczelnie zamknąć, opisać imieniem i nazwiskiem i jak najszybciej dostarczyć do punktu pobrań.
Pobranie plwociny do badania bakteriologicznego
- Przed badaniem należy zaopatrzyć się w jałowy pojemnik, który można otrzymać w punkcie pobrań lub zakupić w aptece.
- Próbkę należy pobrać w godzinach porannych, na czczo.
- Przed pobraniem należy umyć zęby i wypłukać jamę ustna przegotowana wodą.
- Następnie wykrztusić plwocinę i wypluć ją bezpośrednio do jałowego pojemnika bez dotykania jego wewnętrznych ścianek.
- Przygotowana próbka powinna zawierać od 2 do 10 ml materiału do badań.
- Materiał należy jak najszybciej dostarczyć do punktu pobrań.
Uwaga!
Jeśli nie jest możliwe prawidłowe pobranie próbki (nie można wykrztusić plwociny, albo jest jej zbyt mało) należy skontaktować się z lekarzem, który może zalecić inhalacje lub zastosować środki mukolityczne.
Pobranie wymazu z gardła
- Na pobranie wymazu z gardła należy zgłosić się do punktu pobrań na czczo lub minimum 3 godziny po spożyciu ostatniego posiłku.
- Przed badaniem nie należy myć zębów, nie można stosować płynów do płukania jamy ustnej oraz tabletek do ssania.
Posiew moczu przygotowanie
Pobieranie materiału na posiew moczu u osób dorosłych:
- Do badania należy pobrać pierwszy mocz poranny (po nocnym 8 godzinnym wypoczynku) lub jeśli to niemożliwe, po co najmniej 4 godzinach od poprzedniego oddania moczu.
- Bardzo ważne, aby mocz do badania pochodził z tzw. „środkowego strumienia”
- Przed pobraniem moczu należy najpierw dokładnie umyć ręce wodą i mydłem, wytrzeć w jednorazowy ręcznik; następnie dokładnie umyć wodą i mydłem okolice ujścia cewki moczowej:
- Kobiety: okolice sromu od przodu w kierunku odbytu, mężczyźni – żołądź po odsunięciu napletka.
- Mocz należy oddać do jałowego pojemnika. Nie wolno dotykać wewnętrznych ścianek naczynia.
- Pierwszą małą porcję moczu należy oddać do toalety, w celu wypłukania cewki moczowej z bakterii i nabłonków, następnie napełnić pojemnik moczem do ok. połowy (minimum kilka ml). Należy unikać oddawania do badania ostatniego strumienia moczu, ponieważ wypływa on pod niskim ciśnieniem i omywa skórę krocza spłukując z niej drobnoustroje.
- Pojemnik z moczem należy szczelnie zamknąć i dostarczyć jak najszybciej do laboratorium.
Pobieranie materiału na posiew moczu od niemowląt lub małych dzieci:
- Rozebrać dziecko od pasa w dół w ciepłym pomieszczeniu.
- Umyć dokładnie okolicę ujścia cewki moczowej:
- Dziewczynki: okolice sromu od przodu w kierunku odbytu
- Chłopcy: żołądź po odsunięciu napletka
- Wytrzeć używając ręczników jednorazowych
- Unieść niemowlę w górę i masować mięśnie grzbietu wzdłuż kręgosłupa ku tyłowi. Z chwilą rozpoczęcia oddawania moczu podstawić przygotowany jałowy pojemnik, przepuszczając pierwsza porcję moczu, pobrać ok. 1 – 5 ml.
- Moczu na posiew nie należy pobierać do przyklejanych do skóry woreczków, z powodu wysokiego ryzyka kontaminacji próbki moczu drobnoustrojami z cewki moczowej i okolic krocza i uzyskania wyniku fałszywie dodatniego.
Próbki kału na badanie w kierunku nosicielstwa Salmonella i Shigella
- Przed rozpoczęciem zbiórki należy zaopatrzyć się w punkcie pobrań w 3 wymazówki z podłożem transportowym.
- Próbki kału do badania w kierunku nosicielstwa Salmonella-Shigella należy pobierać w ciągu 3 kolejnych dni (każdego dnia jedna próbka kału).
- Przed pobraniem próbki należy całkowicie opróżnić pęcherz moczowy.
- Kał należy oddać do czystego, suchego naczynia (basen lub inny pojemnik).
- Próbkę kału należy pobrać za pomocą wymazówki i umieścić w podłożu transportowym.
- Każda próbkę należy opisać datą i godziną.
- Próbkę w podłożu transportowym należy przechowywać w temperaturze pokojowej.
- Czas od pobrania próbki do dostarczenia do laboratorium nie powinien przekraczać 48 godz.
- Próbki przekazywać należy codziennie lub w krótkim odstępie czasu.
- Próbki mogą być przekazywane od poniedziałku do środy.
Przygotowanie pod kątem markerów nowotworowych
- Zaleca się pobieranie krwi na czczo, czyli z zachowaniem 8 – 12 godzinnej przerwy od czasu ostatniego posiłku. Zalecenie dotyczy wszystkich badań, ponieważ zmiany wywołane przyjęciem posiłku są trudne do przewidzenia, a uzyskane wartości interpretuje się wobec wartości referencyjnych ustalonych w standardowych warunkach.
- W dniu poprzedzającym badanie należy unikać obfitych i tłustych posiłków oraz spożywania alkoholu.
- Bezpośrednio przed badaniem dozwolone jest wypicie niewielkiej ilości wody natomiast niewskazane jest palenie wyrobów tytoniowych.
- Podobnie pora dnia może mieć wpływ na wiarygodność wyników badań. Zaleca się, pobieranie krwi w godzinach porannych (7:00 – 10:00). Jeżeli krew zostanie pobrana o innej porze dnia, należy wziąć to pod uwagę interpretując uzyskane wyniki badań.
- Bezpośrednio przed pobraniem wskazany jest 15 minutowy odpoczynek.
- W miarę możliwości badanie należy przeprowadzić przed przyjęciem porannej porcji leków, taką decyzję należy zawsze skonsultować z lekarzem.
- Zawsze należy poinformować personel pobierający krew o przyjmowanych lekach, suplementach, preparatach ziołowych – zostanie to odnotowane podczas rejestracji.
Test z metoklopramidem
- Badanie wykonuje się w godzinach porannych. Należy zgłosić się do punktu pobrań z zakupionym w aptece metoklopramidem.
Jak przebiega badanie?
- Krew pobiera się rano, na czczo, a następnie po 60 i 120 minutach od doustnego podania metoklopramidu. Lekarz ustala dawkę leku, a także może zalecić pobranie w innych odstępach czasu. Przez cały czas trwania testu należy przebywać w poczekalni punktu pobrań. Nie należy przyjmować posiłków ani płynów.